Fotografisch geheugen 100

Thema: Nu!

64 pagina’s, € 12,- incl. portokosten, te bestellen via

voorzitter@fotogenootschap.nl .

Het heuglijke moment waarop de honderdste editie van ons blad – dat 28 jaar geleden als nieuwsbrief begon – het licht ziet, mocht uiteraard niet onopgemerkt voorbij gaan. Daarom pakken we uit met een dubbeldik nummer waarin we Fotografisch geheugen op de sokkel van het Nu! plaatsen. Want net als 28 jaar geleden, is het (fotografische) nu onophoudelijk actueel.

Speciale bijdragen zijn er van Hugo Bongers, aan wie de redactie vroeg een lijvig essay te schrijven over ‘het’ hedendaagse fotografische veld en de rol van de overheid hierbinnen, eb van Mattie Boom, die de huidige stand van zaken in fotobeherend Nederland onder de loep nam. Door leden ingezonden vragenlijsten vormde de basis voor dit zogenaamde Peilmoment. Deze momentopname krijgt in beeldende gestalte vorm door middel van een overzicht van de meest recente aanwinsten in de ledencollecties. Ook een woord van de voorzitter van het NFg, Henk van Tilburg, mag in deze speciale editie niet ontbreken.

Het ‘nu’ wordt dit Fotografisch geheugen evenzeer bij de horens gevat in verdiepende artikelen. Zo neemt Saskia Asser ons – aan de hand van de ramp met zeppelin Hindenburg in 1937 – mee naar de beginjaren van het fenomeen van ‘de wereldwijde, breed gedeelde ervaring van een gebeurtenis’, mogelijk gemaakt door de snelle distributie van beelden. Iets wat wij nu vanzelfsprekend achten. We staan stil bij 75 jaar bevrijding. Maria Lagerweij gaat in op het actuele herkomstonderzoek en de teruggave van tijdens de Tweede Wereldoorlog geroofde (kunst)voorwerpen van de Joodse gemeenschap en de plaats van foto’s binnen dit restitutieonderzoek. In de bijdrage van Elwin Hendrikse werpen recent ontdekte foto’s nieuw licht op het spoor van fotograaf Willem van de Poll op 7 mei 1945, een dag waarop hij – verspreid over Nederland – verschillende indrukwekkende gebeurtenissen van dichtbij meemaakte. We staan eveneens stil bij 75 jaar Indonesische onafhankelijkheid. Harm Stevens recenseerde Dossier Indië in het Wereldmuseum, een tentoonstelling waarmee wordt beoogd de bezoeker anders te laten kijken naar koloniale fotografie.

Inhoudsopgave:

Op de sokkel van het Nu – door Sara Keijzer

De foto; een zwart gat. Over het universele en het unieke van fotografie en de rol van de overheid – door Hugo Bongers

Rond de wereld in luttele uren. De ramp met de Hindenburg en andere zeppelingekte in de Collectie Spaarnestad van het Nationaal Archief – door Saskia Asser

Alma-Tadema en de opmerkelijkste uitvinding van de moderne tijd – door Marlies Stoter

7 mei 1945. Willem van de Poll fotografeert de bevrijding van Kamp Amersfoort en de nasleep van de schietpartij op de Dam – door Elwin Hendrikse

Peilmoment 2020. Fotografisch erfgoed in tijden van overdaad – door Mattie Boom

Beeldessay – Nu! Recente aanwinsten uit onze collecties

Fotografisch geheugen en het Nederlands Fotogenootschap. ‘Ons blad’ onmisbaar voor de vereniging – door Henk van Tilburg

Familienaam in Focus. Restitutie en herkomstonderzoek bij fotografie – door Mara Lagerweij

Nu! – door Rose Ieneke van Kalsbeek

Niet écht anders kijken naar koloniale fotografie. Recensie Dossier Indië | Wereldmuseum – door Harm Stevens

“Ik heb nog nooit een doelpunt gefotografeerd” – door Elwin Hendrikse

Spaarnestad-fotograaf Roeland Pieter Smits (1900-1940) – door Freek Baars

Iconisch zwart-wit van Louis van Paridon – door Marieke Smulders

Nu! voor het voorbij is – de keuze van Anneke van Veen